Sava Stepanov: PORTRETI STANJA

Povodom izložbe slika i crteža Senke Vlahović u Galeriji S u Kikindi 2009. godine

 

Senka Vlahović je umetnik na početku stvarala­čke avan­ture. Njen stvaralački rad je započet posle 2000-te, sre­dinom prve decenije novog veka, u vreme dinami­čnih zbi­vanja u društvu i umetnosti. To što je Senka Vlaho­vić diplomirala primenjenu fotografiju na Visokoj tehni­čkoj školi u Novom Sadu, ukazuje na evidentno postojanje sve­sti o karakteru i specifikumu položaja umetničke slike u vremenu tehnoloških slika. U odnosu umetnikove autorske slike i razvijenog globalnog vizuelnog sistema – vidljive su nemerljive dimenzije i posledice odnosa pojedinca i sistema, ličnog i univerzalnog... 

Ovakav uvod je potreban da bi se nametnulo specifično posmatranje slika i crteža Senke Vlahović. Ova umetnica slika portrete; kontinuirano je posvećena temi čoveka i njegove sudbine u svetu i vremenu u kome živi i stvara. Njeni portreti nisu mimetički, nisu dotični, nisu posvećeni interpretaciji slikanog lika - Senka Vlahović slika nekakve drugačije portrete. Slobodno vođenom linijom i diskretnim koloritom ona stvara portretske predstave koje ne re­pre­zentuju ni jednu autentičnu ličnost. Ona slika tipske ženske portrete. Umesto pojedinačnim karakteristikama – u ovim slikama umetnica se bavi opštom karakterizacijom; umesto individualnih portretskih predstava ona nam nudi seriju likova kolektivnih karakteristika i značenja. Ona ne slika  predstave o pojedincu nego stvara slike o stanju vlastitog socijalnog okruženja. Senka Vlahović tvori melanholične portretske predstave ličnosti prepuštenih sudbinskom to­ku stvari. Zapravo, mlada umetnica je iznašla formulu za izricanje vlastitog odnosa prema kriznom okružju, prema uslovima življenja u tranziciji. Njeno slikarstvo reprezentuje retoriku portreta: portret je retorički fundament, mimetičko otelotvorenje egzistencijalne opsesivnosti, likovni zapis o ukupnom socijalnom području. 

 U likovnom smislu Senka Vlahović se potpuno oslanja na ekskluzivno značenje linije i boje – racionalistički deo ovde pripada čistoj liniji a subjektivistički odnos prema stvar­no­sti se izražava bojom i koloritom. Redukovanim crte­žom, skoro shematskom jednostavnošću, precizno, jasno i čitko slikar­ka formira konturnu konstrukciju nacrtanog lika. Linijom struji nekakva tiha ekspresivnost, ona ose­ćaj­nost i senzibi­litet koji se još uverljivije manifestuju bo­jom sniženog ili dobro doziranog intenztiteta. Zapravo, intu­i­ti­vno i svesno, Senka Vlahović «slikajući jedno govori o dru­gom», uspevajući da na jedan odista senzibilan način iska­že ponešto od vlastite ličnosti ali jo više o okružju i vreme­nu u kome živi i deluje. Tako njeni portretni radovi, na je­dan skroman ali odista autentičan način, potvrđuju mudru konstataciju Josta Smirsa da “umetnost govori o našem svetu zgusnutije, usredsređenije i promišljenije od onoga što smo navikli u svojim svakodnevnim kontaktima”.